Zaledwie 1 tysiąc złotych na… rok. 

Taką kwotą dysponują zakłady penitencjarne w Warszawie na kulturę i oświatę. 

– Działania podejmowane przez organizacje pozarządowe takie jak wasza, to bardzo pomocna dłoń – podkreśla kpt. Elżbieta Krakowska, rzecznik prasowy Okręgowego Inspektoratu Służby Więziennej. Pomocną dłoń wyciąga nasza Fundacja.  

Jeśli artysta zdecyduje się wystąpić w Zakładzie Karnym bądź Areszcie Śledczym, to wyłącznie dlatego, że chce zrobić coś dla przysłowiowej idei. Nie dostanie za to honorarium. – Artyści robią to wyłącznie w ramach wolontariatu, ale niezbyt często – mówi kpt. Krakowska. 

Dobra kultury będące w zasięgu ręki człowieka „na wolności”, dla osadzonych są luksusem. Ich niedostępność pogłębia wykluczenie społeczne i co za tym idzie, stygmatyzację. 

Kultura z definicji jest obszarem bez granic. Tymczasem dla osadzonego staje się kolejną barierą, kolejną bolesną aspiracją. Człowiek w głębi samego siebie może pragnąć się zmienić, ale jak ma tego dokonać odcięty od dobrych wzorców i wiedzy o świecie?

W ten ponury obszar wkracza Fundacja Dom Kultury z programem multikulturowych warsztatów edukacyjno-artystycznych

dla kobiet osadzonych w Areszcie Śledczym na Grochowie. 

Dzięki wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego nasza Fundacja wzbogaci realizowane tam programy readaptacji społecznej. Od kwietnia do października odbędzie się 10 warsztatów edukacyjno-artystycznych prezentujących kultury mniejszości zamieszkujących Polskę. Zaplanowano dwa cykle (w każdym po pięć zajęć) prezentujące kultury: 

- afrykańską, 

- arabską, 

- ormiańską, 

- romską, 

- żydowską. 

W każdych warsztatach udział weźmie 20 kobiet. 

Prowadzący je artyści i animatorzy wywodzący się z tych mniejszości nie ograniczą się tylko do snucia opowieści 

o specyfice swych narodowości czy religii. Uczynią to tylko tytułem barwnego wstępu. Zaprezentują sztukę, religię

i zasady społeczne swojej kultury, wykorzystają multimedia i rekwizyty, by sugestywnie pokazać głębię i specyfikę swojego świata. 

- Dla uczestniczek warsztatów będzie to okazja do osobistego kontaktu z tymi ludźmi, co w wielu przypadkach pozwoli zwalczyć uprzedzenia i przesądy ksenofobiczne płynące najczęściej z braku znajomości ludzi innych kultur – podkreśla Justyna Domasłowska-Szulc, wiceprezeska Fundacji Dom Kultury. 

Po teoretycznej części zajęć, nastąpi czas na twórcze poddanie się inspiracjom: uczestniczki same będą tworzyć artefakty 

lub wezmą udział w warsztatach bębniarskich i tańców tradycyjnych. Oprócz warsztatów w areszcie, dla pań z zakładu półotwartego zaplanowaliśmy warsztat sztuki kulinarnej w koszernej restauracji Tel Aviv. Warsztaty poprowadzi Malka Kafka. 

- Kobietom z „Grochowa” damy remedium na tęsknotę za rodziną, czy też dojmujące poczucie izolacji. Chcemy, żeby zrozumiały, iż świat nie składa się tylko z tych, którzy prawo przestrzegają, bądź je łamią, że jest on zdecydowanie bardziej kolorowy – mówi Elżbieta Wrona, prezeska Fundacji Dom Kultury. 

Zakończeniem warsztatów będzie wystawa prac uczestniczek w restauracji Tel Aviv oraz w internecie. 

Program warsztatów 

• Poczuj Afrykę – warsztaty z kultury afrykańskiej. Prowadzenie Mamadou Diouf. 

Prelekcja na temat Afryki Zachodniej oraz kultury diaspory afrykańskiej w Polsce, 

a w części praktycznej warsztaty bębniarskie i tańca afrykańskiego.  

• Kobieta w kulturze arabskiej – warsztaty z kultury arabskiej. Prowadzenie Magdalena Pinker. 

Przedstawienie kultury islamu oczyma kobiet, omówienie miejsca kobiet w tej kulturze i najważniejszych 

ich dokonań artystycznych i literackich. W części praktycznej uczestniczki nauczą się tańca brzucha 

pod kierunkiem tancerek Eda Szynszyla. 

• Korzenie cywilizacji chrześcijańskiej – warsztaty z kultury ormiańskiej. Prowadzenie Margarita Jeremian – Woźniakowska. 

Prezentacja kultury starożytnej Armenii. W ramach zajęć praktycznych uczestniczki wykonają ilustracje 

nawiązujące do ornamentyki manuskryptów ormiańskich. 

• Świat Romów polskich – warsztaty z kultury romskiej prowadzone przez Agnieszkę Caban. Prelekcja na temat pochodzenia, 

tradycji i obyczajów Romów. W drugiej części tworzenie ozdób dla kobiet i nauka tradycyjnych tańców i piosenek polskich Romów. 

• Raduj się i tańcz – Malka Kafka wprowadzi uczestniczki w świat żydowskich wierzeń, przenikania się sztuki i religii. 

Na koniec warsztatów nauka izraelskich tańców w kręgu. 

Artyści - animatorzy

• Mamadou Diouf – muzyk, dziennikarz z Senegalu, popularyzator sztuki i kultury afrykańskiej w Polsce, związany

z fundacjami „Inna przestrzeń" i „Afryka Inaczej". 

• Magdalena Pinker – doktorantka na Wydziale Arabistyki Uniwersytetu Warszawskiego. 

Jej specjalność to studia nad rolą kobiety w kulturze islamu. 

• Malka Kafka – animatorka kultury żydowskiej, specjalizująca się w zjawisku przenikania się 

sacrum i sztuki. Na co dzień prowadzi w Warszawie restaurację koszerną Tel Aviv. 

• Margarita Jeremian Woźniakowska – popularyzatorka kultury ormiańskiej w Polsce, 

działaczka Fundacji i Dziedzictwa Ormian w Polsce. 

• Ed Szynszyl – muzyk, prezenter, popularyzator kultury arabskiej i muzyki wielokulturowej w Polsce. 

• Agnieszka Caban – animatorka romska, doktorantka na UMKS w Lublinie, prowadzi warsztaty 

edukacyjno-artystyczne, organizuje festiwale, przeglądy kultury romskiej.

Projekt współfinansowany przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.